Una original iniciativa colaborativa reúne todos los recursos de A Veiga
09 jun 2022 . Actualizado a las 13:08 h.En el pequeño municipio de A Veiga, en las montañas de Trevinca, se han unido en un original proyecto financiado por la Fundación La Caixa que ha implicado a un buen número de vecinos. El programa Toca ao Concello pretende elaborar un mapa de recursos en el que quedará reflejado parte del patrimonio cultural, material e inmaterial del lugar, desde rutas hasta canciones o leyendas.
«É un proxecto de participación cidadá —explica Araceli Macías—, no que creamos un grupo motor formado por veciños, dunhas quince persoas de distintas edades e ámbitos, que están investigando recursos do concello. Cada persoa escolle os recursos que lle interesan, e cada quince días vaise reunindo o grupo para avanzar nas investigacións».
En estos dos meses que llevan de proyecto, unos vecinos se encargan de recabar información sobre rutas de senderismo, otros sobre castros, sobre los oficios de las mujeres... «Agora mesmo estamos nun momento moi interesante —prosigue Araceli—, e o día 9 de xullo teremos un encontro de unha mañá enteira para facer un mapeo colectivo, que é unha técnica de investigación social que utiliza un mapa do territorio para ir volcando todo o que as persoas foron atopando. Esto a priori pode parecer un pouco raro, porque no mapa podes marcar os camiños pero ¿cómo meto unha canción, ou a historia dunha persona?». Pues la idea es incluirlo también, vinculándolo a un elemento físico. Después, en los meses de verano, una ilustradora dará forma al mapa, para poder difundirlo y publicarlo.
«O objetivo principal é que as personas participen —añade Macías— pero despois ese mapa tamén queda. Nunca vai a estar acabado porque está vivo, e depois outras persoas poderán tambén situar outros contidos. Así vaise recollendo todo o patrimonio, e moito é inmateral: as cancións, os contos, as historias de vida... Incluso hai unha persoa que está estudiando as parteiras, as mulleres que atendían os partos: quenes eran e cómo aprendían e transmitían o saber».
Pero los beneficios de la iniciativa van más allá de la recopilación de recursos. «É moi interesante porque o proxecto vai nacendo dunha voluntad individual de participar, pero ao final o propio grupo en sí xa se vai conformando, e se quedamos os luns pola tarde para poñer en común o que temos a xente xa se queda a tomar algo, e despois xa nacen tamén encontros entre a xente. Se van xerando relacións de comunidad e de grupo».
También es curioso cómo los participantes asumen el rol de investigador. «Agora mesmo son quince personas que van polo concello preguntándolle á xente maior, entrevistando a distintas persoas, indo a localizar os castros a través do GPS monte a través... Ao final esto non pasa unha sala dunha biblioteca. Se dinamiza todo o concello».
El proyecto durará un año y, al finalizar, el mapa se presentará en un festival que se celebrará en octubre. «A idea é crear unha actividade onde os participantes podamos eneseñar ao resto da xente o que se atopou», concluye Araceli Macías.
